8 czerwca przypada Światowy Dzień Guza Mózgu – choroby rzadkiej, trudnej do zdiagnozowania i nieprzewidywalnej. Choć nowotwory mózgu stanowią zaledwie 2 proc. wszystkich przypadków onkologicznych w Polsce, roczna liczba chorych systematycznie rośnie.

Guz mózgu to jedna z najbardziej niepokojących diagnoz, a jej przyczyny wciąż w dużej mierze pozostają tajemnicą. Choć nowotwory mózgu stanowią tylko 2 proc. wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe, liczba pacjentów z rozpoznaniem systematycznie rośnie.

Nowotwory mózgu to nie zawsze wyrok — nie każdy guz oznacza nowotwór złośliwy. Jak przypominają specjaliści, guz mózgu to nowo powstała, obca struktura, której rozrost powoduje wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie guzy są zmianami nowotworowymi.

Z okazji przypadającego na 8 czerwca Światowego Dnia Guza Mózgu przyjrzyjmy się danym z Mazowsza. Z roku na rok liczba pacjentów z trzema najczęściej występującymi typami nowotworów mózgu wzrasta.

– W 2022 r. w ramach systemu ochrony zdrowia na Mazowszu leczyło się 3733 pacjentów z oponiakiem jako rozpoznaniem głównym – informuje Piotr Kalinowski z Zespołu Komunikacji Społecznej i Promocji mazowieckiego NFZ. – W 2023 r. takich pacjentów było 4189, a w roku minionym 4837 – dodaje.

Wzrost widać również w przypadku gruczolaków przysadki mózgowej. W 2022 r. było ich 1743, rok później – 2149, a w 2024 już 2452 przypadki. Glejaki wielopostaciowe diagnozowano natomiast u 3133 pacjentów w 2022 r., 3101 w 2023 r. i 3247 w 2024 r.

Nowotwory mózgu dzielą się na pierwotne (czyli takie, które powstają w obrębie mózgu) oraz przerzutowe. Wśród najczęściej diagnozowanych u dorosłych są:

• oponiaki (25 proc. przypadków),
• gruczolaki przysadki (25 proc.),
•  glejaki wielopostaciowe (15 proc.).

Choroba najczęściej dotyka osoby między 50. a 64. rokiem życia, ale około 15 proc. wszystkich przypadków diagnozowana jest u pacjentów poniżej 19. roku życia.

Choć przyczyny większości przypadków guzów mózgu pozostają nieznane, badacze wskazują kilka czynników, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania. Należą do nich m.in. wiek, rasa oraz narażenie na silne promieniowanie jonizujące.

Niestety, obecnie nie istnieją znane metody profilaktyki, które skutecznie chroniłyby przed rozwojem guza mózgu. Zachowania pacjenta – takie jak dieta czy styl życia – nie mają wpływu na pojawienie się zmian. Osoby z grupy ryzyka mogą jednak rozważyć badania przesiewowe. Choć nie uchronią przed chorobą, mogą pomóc w jej wczesnym wykryciu, zwiększając szansę na skuteczne leczenie.

fot. freepik Źródło: NFZ